Stres və narahatlıq qadınların fiziki və psixi sağlamlığına təsir edir. Bu zaman qadın orqanizmində yarana biləcək ilkin simptomlar reproduktiv sistemdə görünür. Xroniki stres hormon ifrazını dayandıra, nizamsız menstruasiyalara, hamiləliyin çətinləşməsinə gətirib çıxara bilər.
Stres həyatımızın təbii bir hissəsidir. Xroniki stres çox vaxt qadın orqanizminə, xüsusən də cinsi və reproduktiv sağlamlığa mənfi təsir göstərir. Sağlam həyat tərzi və stresin düzgün idarəsi orqanizminizin düzgün işləməsi üçün vacibdir.
Bu yazıda sizlər üçün stresin qadınların reproduktiv sağlamlığına olan təsirini və bu zaman edə biləcəyiniz müəyyən məsləhətləri verəcəyik.
Xroniki stresin qadınların reproduktiv sağlamlığına təsiri
Stres bədənin təhlükəli və ya çətin vəziyyətlərə qarşı göstərdiyi təbii reaksiyasıdır. Stres problemləri dərk etməyə və özümüzü təhlükələrdən qorumağa kömək edir. Özümüzü müntəzəm olaraq stresdən azad edə bilmədikdə bu, xroniki bir vəziyyətə çevrilir.
Stres hiss etdiyimiz zaman beynimiz kortizol adlı hormonu ifraz edir. Kortizol ovucların tərləməsi, ürək döyüntüsü və nəfəs darlığı kimi halların baş verməsinin əsas mənbəyidir. Xroniki stres kortizol səviyyəsini yüksək saxlayır və bədən daimi fizioloji həyəcan vəziyyətində qalır. Bu, öz növbəsində, əsəbilik, baş ağrısı, yuxusuzluq və yorğunluq da daxil olmaqla bir sıra xoşagəlməz simptomlara gətirib çıxarır.
Xroniki stres nəzarətsiz qalırsa, bu kimi problemlərə səbəb ola bilər:
- yüksək qan təzyiqi və qan şəkəri səviyyəsi;
- bağırsaq problemləri;
- depressiya riskinin artması;
- ürək narahatlığı;
- artan iltihab;
- əhval-ruhiyyənin azalması.
Xroniki stresdən əziyyət çəkən qadınlar daha çox, nizamsız menstruasiya/ovulyasiya və ya amenoreya – menstruasiya olmamasını bildirirlər. Stresin səbəb olduğu yüksək kortizol səviyyələrinin qadınlarda libido enerjisinin zəiflədici mənbə olduğu bilinir.
Stres və menstruasiya dövrü
Stres hormonları qadınların menstrual dövrü ərzində ifraz etdiyi reproduktiv hormonlara təsir edir. Hormon balanssızlığı da menstruasiya dövrünü müxtəlif yollarla poza, daha uzun, daha qısa, qeyri-müntəzəm və ya ümumiyyətlə sıfıra endirə bilər.
Hamiləlik, ana südü və stres
Hamiləlik dövründə qadın orqanizmində həm fiziki, həm də hormonal dəyişikliklər baş verir. Bu, orqanizmdə stresin yaranmasına səbəb olur ki, bu da gündəlik işlərlə məşğul olmaq və sadəcə olaraq öz psixoloji sağlamlığını qorumaqda çətinlik törədir. Bədən hamiləliyə təsir göstərə bilməyən kəskin, qısamüddətli stresi idarə etməyə hazır olsa da, xroniki stres vaxtından əvvəl doğuşa və hətta körpənin inkişafına mane olur.
Qeyd: Əgər qadın hamiləlik zamanı xroniki stres keçirirsə, onda uşağın həyatında daha çox diqqət çatışmazlığı, hiperaktivlik və ürək-damar xəstəlikləri inkişaf edir.
Stres həmçinin ana südünün konsistensiyasının dəyişməsi və südün azalması ilə əlaqələndirilir. Süni südlə qidalanan körpələrin qanında kortizol səviyyəsinin daha yüksək olduğu sübut edilmişdir. Bu, kortizolun ana südü ilə keçə biləcəyini göstərir. Körpələrdə xroniki olaraq yüksək kortizol səviyyələri yüksək qan təzyiqi və sürətli ürək döyüntüsü kimi hallarla həyat boyu stresin artmasına gətirib çıxarır.
Stres və cinsi əlaqə
Bəzən iş və gündəlik həyatınızda olan məsuliyyətlər sizi daha əsəbi və yorğun hala gətirir. Bu isə, ilk olaraq cinsi həyatınıza təsir edir. Bu, sadəcə olaraq stresdən qaynaqlanan tükənmə ilə bağlı deyil, bu, yüksək kortizol səviyyəsinin yan təsiri olan libido itkisidir. Çox stres keçirən insanlarda depressiya riski daha yüksəkdir. Depressiyaya qarşı istifadə edilən dərmanlar da libido enerjisinə təsir edə bilər.
Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, stres hormonlarınızın fəaliyyətinə mənfi təsir göstərir. Narahatlıq enerjinizi aşağı salır və cinsi əlaqəyə maraq göstərmə ehtimalınızı azaldır. Bundan əlavə, gərginlik rahatlamağı çətinləşdirir və bu da cinsi əlaqəni zövqlü olmasına maneə olur.
Streslə mübarizə
Stres həyatınızı idarə etmək məcburiyyətində deyil. Özünüzü daha yaxşı hiss etmək üçün edə biləcəyiniz bəzi sadə şeylər var. Sağlamlıq, o cümlədən cinsi sağlamlıq, yalnız xəstə olmamaq deyil, özünü yaxşı hiss etməkdir. Aşağıda stresin qadınların reproduktiv sağlamlığına təsirinin öhdəsindən gəlməyə kömək edə biləcək bir neçə üsul var.
Stimulları məhdudlaşdırın
Oturmaq üçün sakit bir yer tapın və sizi nəyin stresə saldığını düşünün. Ürəyinizin daha sürətli döyünməsinə səbəb nədir? Sosial hadisələr, ya mövcud iqtisadi vəziyyətlə bağlı pis xəbər? Unutmayın ki, siz bütövlükdə dünyada baş verənlərə nəzarət edə bilməzsiniz, ancaq öz rifahınızı təmin etmək üçün addımlar ata bilərsiniz.
Məsələn, pis xəbər sizin əhval ruhiyyənizə pis təsir edərsə, xəbər saytlarını bloklamağa çalışın və ya bütün cihazlarınızı söndürün. Başlıqları oxumağın və ya sosial mediada zaman keçirməyin yerini tutmaq üçün edə biləcəyiniz bir çox fəaliyyət var. Yəqin ki, hazırda ağlınıza edə biləcəyiniz bəzi fəaliyyətlər gəldi.
Sosial vəziyyətlər
Sosial narahatlıqdan əziyyət çəkən insanlar özlərini həmişə izlənildiyini və mühakimə olunduğunu hiss edirlər, lakin insanların çoxu sizdən daha çox özləri ilə maraqlanır. Əgər sizdə məhz sosial vəziyyətlərlə bağlı narahatlıqlar varsa, bir az dayanmağı və özünüzə vaxt ayırmağı tövsiyə edirik.
Sağlam pəhriz qurun
Kortizol iştahanızı stimullaşdırır, buna görə də düzgün qidalanmaq sizin ilk məsuliyyətlərinizdəndir. Təzyiq altında olan insanlar tez-tez çəki artımı və ümumi sağlamlıqla mübarizə aparırlar. Stres sizi alkoqol, siqaret və ya narkotikə yönləndirir. Yadda saxlamaq lazımdır ki, bu kimi vasitələr özünüzü daha yaxşı hiss etdirsə də, uzun müddət stresin öhdəsindən gəlmək qabiliyyətinizi azaldır.
Stresi azaltmağa kömək edən qidalara avokado, balıq, qoz-fındıq, sitrus meyvələri və tünd şokolad daxildir. Avokado və qızılbalıq kimi yağlı balıqların tərkibində Omeqa-3 yağ turşuları var ki, bu da insanın əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırdığı və hormonları tarazlaşdırdığı kimi bilinir. Sitrus meyvələri isə immunitet sistemini dəstəklədiyi sübut edilmiş C vitamini ilə zəngindir.
Fiziki aktiv olun
Fiziki fəaliyyətlər təkcə zehninizi təmizləməyə kömək etmir, həm də sinir sisteminizə müsbət təsir göstərir, eyni zamanda güc və enerji səviyyələrini artırır. Hərəkət edərkən beyniniz serotonin və dopamin kimi xoşbəxtlik hormonlarını ifraz edir.
Beyninizdə serotonin və dopamin ifrazını artıran fəaliyyətlərlə məşğul olmaq kortizol səviyyəsini aşağı salacaq və özünüzü daha yaxşı hiss edəcəksiniz.
Kömək istəməkdən çəkinməyin
Fiziki sağlamlıq özünə qulluq etməyin yalnız bir tərəfidir. Stres həyatınızı ələ keçirirsə və sadə işləri getdikcə çətinləşdirirsə, kömək istəməyin vaxtıdır.
Xüsusilə də bu hal sizin hamiləlik dövrünüzə təsadüf edibsə, həm özünüz, həm də körpəniz üçün narahatlıqları azaltmaq üçün ginekoloqunuzun məsləhəti ilə düzgün üsullarla müalicəyə başlayın.
Daha dərin problemləri həll etməklə stresi azalda və daha sağlam vərdişlər qazanmağa başlaya bilərsiniz. Bunu söyləmək etməkdən daha asandır və istədiyinizdən daha çox vaxt tələb edə bilər, lakin, səy göstərməyə dəyər.
Rahatlaşdırıcı masaj
Əgər siz hamiləsiniz və stresdən əziyyət çəkirsinizsə, bu hal sizin bədəninizin müxtəlif bölgələrinə ağrı kimi yayıla bilər. Məsələn, hamiləlik zamanı yaranan bel ağrıları sizi narahat edirsə, rahatlaşdırıcı masaj terapiyalarından istifadə edə bilərsiniz. Bu üsul stresi azaltmaqla yanaşı sizin ümumi sağlamlığınız üçün əla bir yoldur.
Sabit yuxu rejiminə riayət edin
Stresin yuxusuzluq və digər yuxu problemlərinə səbəb olduğu bilinir. Ancaq streslə mübarizə zamanı yuxu vacibdir. Özünüzə yaxşılıq edin və düzgün yuxu rejimi qurmaq üçün müəyyən vaxt ayırın ki, vücudunuz nə vaxt istirahət etməyə və özünü enerji ilə depolamağa icazə veriləcəyini bilsin.
Qeyd: Gecə 6 saatdan az yatan və ya nizamsız yuxu rejimi olan insanlarda kortizol səviyyəsi yüksəlir.
Meditasiya edin
Meditasiya, düzgün nəfəs alma və yoqa kimi fəaliyyətlər stresin idarə edilməsi və emosional sabitlik üçün möcüzələr yarada bilər. Hətta 5 dəqiqəlik sadə tənəffüs seansı belə stresin öhdəsindən gəlməyə kömək edəcəkdir.
Hamilələr üçün təşkil olunmuş xüsusi meditasiya dərsləri vasitəsilə siz bu dövrdə lazım olan əsas hərəkətlərlə meditasiya edə bilərsiniz.
Nəticə
Stresin qadınların reproduktiv sağlamlığına təsirini minimuma endirmək üçün bu yazıda sizə ətraflı məlumatlar verdik. Bunu unutmayın ki, keçirdiyiniz hər stres sizin cinsi sağlamlığınıza da təsir edəcək.
Xüsusilə də hamiləlik dövründə yaşanılan stres yolverilməzdir. Buna görə də, əgər stresdən qaynaqlanan hər hansı bir cinsi probleminiz varsa, düzgün müayinə və müalicə üçün 055 574 70 74 mobil nömrəsi vasitəsi ilə həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova ilə əlaqə saxlamaqdan çəkinməyin.
-
Zehra Abdullayeva
Əla həkimdir
Xanim Rustamli
Muzaffar Garakhanli
Sevar Bayram
-
Super hekimdir 👍👍👍
Nergiz Ragimova
Çox yaxşı həkimdir,bir rəfiqəm pasiyenti olmuşdu, çox məmnun qalıb.
Nuriyye Hesenova
Əla həkimdir👍🏼
Leyla Abdullayeva
Könül Vəliyeva
-
😍
Sevinc Hamidova
Pervane Mehmanova
Saday Zekiyev
Huseyn Bagirov
-
Royal Babayev
Razı qaldım
Gunel Nagiyeva
Ferqane Cavadova
kadir hacimuradov
-
Kanan Hasanli
Orxan Man
Əla həkimdir👍🏻
s_li. seadet
İşinin peşəkarıdır.
leila mammad
-
Nurlan Süleymanlı
Aydin Karimov
Xeyyam Nabiyev
Fatime Haqverdiyeva
-
Meryem Agayeva
Aydın Hacıyev
Lale Ahmadova
Teymur İbrahimzade
-
Absolutely wonderful service. 6/5
Emin Alizada
Aygül Mehdiyeva
Hemid Qocayev
Rufat Rzaev
-
hikmet Azizli
I recently visited Dr. Xanım Adıgözəlova for my annual gynecological check-up and I must say I had an outstanding experience. From the moment I arrived at the clinic, the staff was welcoming, efficient, and made me feel completely at ease. Dr. Xanım Adıgözəlova took the time to listen to my concerns and answer all my questions. Their bedside manner was exceptional - I felt truly cared for and supported throughout the entire appointment. Xanım Adıgözəlova is clearly knowledgeable and experienced in their field, providing me with expert guidance and advice on my health.
Saritel Abbaszade
Aynur Mammadova
Xanım doktor ilə müalicə prosesinin effektini görmək, digər həkimlərlə müqayisədə anlayışlı olması çox müsbətdir 😊
Nərmin Səmidova
-
Əla həkimdir, çox bəyənirəm.
Efsane Ehmedova
amazing person and friendly
Aynur Bedirxanova
Razı qaldım
Zeyver Semedzade
Çox Yaxşı Həkimdir. Cox razı qaldim😊
Rovsana Mamedova
