Uşaq sahibi olmaq bir çox qadının arzusudur və etiraf etmək lazımdır ki, hamiləlik möcüzəvi bir prosesdir. Bu prosesin rahat və uğurla keçməsində anaların böyük payı var. Analar rahat və sağlam hamiləlik keçirmələri üçün həftə-həftə məlumat almalıdırlar. Çünki onlar əldə etdikləri biliklərlə qarşılaşa biləcəkləri çətinliklərin öhdəsindən gələ bilirlər. Bu yazıda hamiləliyin ikinci trimestri olan 14-cü həftəsində gələcək anaların qarşılaşa biləcəyi çətinlikləri və gələcək anaların bilməli olduqlarını müzakirə edirik.
14 həftəlik hamiləlikdə anada hansı dəyişikliklər olur?
Hamiləlik hər bir gələcək ana üçün unikal bir təcrübədir, lakin proses əksər gələcək analar üçün eyni şəkildə davam edir. 14-cü həftədən etibarən ananın orqanizmində hamiləliklə birlikdə ifraz olunan hormonlar əvvəlki həftələrə nisbətən daha nizamlı olur. Hormonların daha nizamlı ifraz olunması səbəbindən gələcək ana əvvəlki həftələrə nisbətən daha az narahatlıq hiss edir. Bu xəstəliklərin azalması ilə körpənin gəlişi üçün daha enerjili və hazır psixologiya qazanılır. Ürəkbulanma və başgicəllənmənin azalması gələcək anaların iştahasını artırır. Lakin körpənin və ananın sağlamlığı üçün həddindən artıq yeməməyi məsləhət görürük. Bədən əvvəlki həftələrlə müqayisədə daha nizamlı olsa da dəyişməyə və inkişaf etməyə davam edir. Bu inkişaflar və dəyişikliklər bəzi problemlərə də səbəb olur, lakin onlar üçün narahat olmağa dəyməz. Hamilə qadında baş verə biləcək bəzi dəyişikliklər bunlardır:
- Ürəkbulanma və başgicəllənmə şikayətlərinin azalması
- Döş həssaslığının azalması
- Daha enerjili hiss etmək
- Qan təzyiqinin düşməsi
- Burunda qanaxma
- Ayaqlarda ara-sıra ağrı
- Vaginal axıntının artması
- Əhval dəyişikliyi
- Qarın əzələlərində və qasıqda ağrı
- Nəfəs darlığı səbəbindən tənginəfəslik
14 həftəlik hamiləlikdə körpənin inkişafı necə olur?
Ziqotun meydana gəlməsi ilə körpənin inkişafı ana bətnində sürətlə davam edir. 14-cü həftə həm də inkişafın kifayət qədər sürətli olduğu bir həftədir. Körpənin uzunluğu demək olar ki, 8-9 sm-ə çatır və çəkisi orta hesabla 43-46 qr arasındadır. Bu böyümə ilə yanaşı körpənin orqanlarının inkişafı da çox sürətlə davam edir. Orqanların inkişafı bədənin böyüməsi və inkişafı ilə müşayiət olunur. Onların sümükləri əvvəlki həftələrə nisbətən daha sərt və daha qabarıqdır. Sərtləşən sümüklər arasında qulaq sümüyü də var və körpələr üçün qulaq sümüyünün inkişafı çox vacibdir. Körpənin boynu qalınlaşmağa və uzanmağa başlayır, çünki bədəninin bütün hissələri inkişaf edir. Boynun qalınlaşması və uzanması ilə körpə əvvəlki həftələrə nisbətən dik durur. Bütün bu fiziki inkişaflarla yanaşı beyin də inkişaf etməyə davam edir. Beyin inkişafı ilə beyin və əzələlər arasında sinir əlaqəsi artır. Beyin 14-cü həftədə əzələlərə ilk siqnalları göndərir. Körpənin bədənini örtəcək “lanuqo” adlı tüklər də uzanmağa davam edir. Bu tüklərlə yanaşı qaşlar, kirpiklər və saçlar da inkişafına davam edir.
14 həftəlik hamiləlikdə cinsiyyət bilinirmi?
“14 həftəlik hamiləliyin cinsi müəyyəndirmi?” və körpənin cinsiyyətinin dəyişib-dəyişməməsi gələcək anaların ən çox maraqlandığı suallar arasındadır. Qeyd etmək lazımdır ki, hamiləlik zamanı körpənin cinsinin dəyişməsi mümkün deyil. Belə ki, körpənin cinsi hamiləliyin başlanğıcı ilə müəyyən edilir. Ancaq bunu aşkar etmək üçün körpənin cinsi orqanları ultrasəs ilə görüntülənməlidir. Bu isə demək olar ki, 16-cı həftədən etibarən mümkündür. Əvvəlki dövrlərdə verilən proqnozlarda səhv olma ehtimalı çox yüksəkdir. Bunu nəzərə alan həkimlər dəqiq proqnoz vermək üçün doğru zamanı gözləyirlər. Bundan əlavə, bir faktı da qeyd edək ki, oğlan körpələrin cinsləri qız körpələrin cinsindən daha erkən proqnozlaşdırılır. Xatırlatmaq istərdik ki, körpənizin cinsini öyrənmək üçün bir az daha səbirli olmalısınız.
14 həftəlik körpənin ultrasəs görüntüsü necədir?
14 həftəlik hamiləlikdə körpənin ultrasəsdəki görüntüsü əvvəlki həftələrlə müqayisədə daha aydındır. Bununla belə, ana bətnində hələ də körpənin hərəkət etməsi üçün kifayət qədər boş yer var. Ana bətninin xaricdən görünməsi üçün körpə böyüyərək uşaqlığın içindəki boşluğu doldurmalıdır. Yenə də əvvəlki həftələrdə geyinilən paltarlar nisbətən daralmağa başlayır. Körpə ultrasəsdə təxmini kivi ölçüsündə görünür. Kivi ölçüsündə olan körpənin uzunluğu 9 santimetrə çatır və çəkisi 45 qrama qədər artır. 14-cü həftədə körpə ana bətnində əllərini sinəsinə qoyur və başı sağa dönük vəziyyətdə dayanır. Ultrasəs nəzarəti zamanı körpənin qeyri-iradi reflekslərini də müşahidə etmək olar. Barmaqları və əlləri müəyyən səviyyədə inkişaf etmiş körpənin əli ağzına getdikdə əmmə refleksini görmək mümkündür. Ultrasəs müayinəsi zamanı bu görüntüləri çəkmək şansı da yaranır.
14 həftəlik hamiləlikdə körpənin hərəkətləri necədir?
Təəssüf ki, hamiləliyin 14-cü həftəsində körpə hərəkətlərinin hiss edilib-edilmədiyi sualının tam cavabı yoxdur. Ana bətnində körpə bəzi reflekslər və hərəkətlər göstərir, lakin o, hələ də çox kiçikdir. Ana bətnində hərəkət etsə və ya bətnində yerini dəyişsə də, ananın bu hərəkətləri hiss etməsi mümkün deyil. Çünki hələ kiçik ölçüdə olan körpənin onun hərəkətlərini anasına hiss etdirməsi qeyri-adi haldır. Orta hesabla hamiləliyin 17-ci həftəsindən sonra körpənin hərəkətləri hiss olunmağa başlayır.
14 həftəlik hamiləlik neçə aylıq hamiləlikdir?
Hamiləliyin 9 ay davam etməsi ilə bağlı fikir var. Lakin bu yanlış məlumatdır. Çünki hamiləlik təxminən 40 həftə davam edir. Bu səbəbdən həkimlər hamiləliyi həftələrlə birlikdə qiymətləndirir və ona uyğun müayinələr aparırlar. Bundan əlavə, həftəlik hamiləliyin inkişafına nəzarət etmək daha asan və başa düşüləndir. Beləliklə, hamiləlik daha kiçik zaman intervallarına bölünür və izləmək daha asan olur. 14 həftəlik hamiləlik 3 ay 8 günə uyğun gəlir. Bu o deməkdir ki, 4-cü aydasınız. Hamiləliyin 14-cü həftəsi ikinci trimestrə təsadüf edir.
14 həftəlik hamiləlikdə qidalanma necə olmalıdır?
14 həftəlik hamiləlikdə qidalanma digər həftələrdə olduğu kimi çox vacibdir. Gələcək anaların qidalanma nümunələri körpələrin sağlamlığına birbaşa təsir göstərir. Körpənin inkişafının sağlam şəkildə davam etməsi üçün gələcək ananın da müntəzəm qidalanması lazımdır. Ananın bədənində qida çatışmazlığı körpənin bədənində problemlərin yaranmasına gətirib çıxarır. Bunların qarşısını almaq üçün hamiləlik dövründə istehlak edilməli və qaçınılması lazım olan qidalar var. Hamilə qadınlar siqaret və spirt istifadə edirlərsə, hamiləliklərini öyrəndikləri andan etibarən onu tərk etməlidirlər. Alkoqol və siqaret vərdişləri körpənin inkişafına mənfi təsir göstərir və bəzi xəstəliklərə səbəb olur. Bundan əlavə, pasterizə edilməmiş süd məhsulları, çiy ət və ət məhsullarının qəbulu da yol verilməzdir. Bununla belə, kofein istehlakını azaltmağı və ya hətta dayandırmağı tövsiyə edirik. Hamiləlik dövründə düzgün qurulan qidalanma planı ilə hamiləliyin daha enerjili və rahat olması ilə yanaşı, körpənin sağlamlığı da təmin edilir. Doğuşa qədər olan dövrdə gələcək anaların fol turşusu, kalsium, protein, lifli qidalar, dəmir və s. kimi qidaları istehlak etməlidirlər. Bu cür qidalar körpənin və ananın inkişafına müsbət təsir göstərir.
14 həftəlik hamiləlikdə maye qəbulunun əhəmiyyəti
Hamiləliyin bütün mərhələlərində su istehlakı və nəmləndirmə vacibdir. Hamiləlik dövründə bədənin ehtiyac duyduğu əlavə maye miqdarı artır və buna görə də içməli su bədən funksiyaları üçün çox vacibdir. On dördüncü həftədə hamiləlikdə su istehlakı və nəmləndirmə üçün bəzi tövsiyələr:
Bol su için. Gündəlik su ehtiyacı hər bir qadın üçün fərqlidir, lakin ümumiyyətlə hamiləlik dövründə tövsiyə olunan miqdar 8-10 stəkan su (təxminən 2-2,5 l.) içməkdir. İsti havalarda və ya idman etdiyiniz günlərdə bu miqdar dəyişə bilər.
Suyun əhəmiyyəti. Su bədəninizdə qida və oksigeni daşıyır, həzm sisteminin nizamlı işləməsini təmin edir, toksinləri çıxarır və bədən istiliyini tənzimləyir. O, həmçinin körpənizin sağlam inkişafı üçün lazım olan maye balansını qoruyur.
Su içməyi unutmaq. Gündəlik intensivliyə görə su içməyi unuda bilərsiniz. Hər yeməkdən sonra xatırlatma tətbiqlərindən istifadə etmək və ya su içməyi vərdiş etmək su istehlakınızı artıracaq.
Digər maye mənbələri. Siz sadəcə su içmək məcburiyyətində deyilsiniz. Siz həmçinin təzə şirələr, süd, bitki çayları və bəzi digər maye tərkibi bol olan qidalarla maye qəbulunuzu artıra bilərsiniz. Bununla belə, şəkərli və ya kofeinli içkilərdən uzaq durmaqda fayda var.
Susuzluğu yatırmaq. Susadığınız zaman dərhal su içməyə çalışın və susuzluğu gecikdirməyin. Susuzluq bədəninizin suya ehtiyacı olduğunu bildirən bir işarədir.
14 həftəlik hamiləlikdə sancılar risklidirmi?
Hamiləliyin on dördüncü həftəsində sancılar və ayaq ağrıları tez-tez olur və bir çox qadın bu halla qarşılaşır. Bu tip ağrılar adətən uşaqlığın böyüməsi və orqanizmdə hormonal dəyişikliklər nəticəsində yaranır. Hamiləliyin on dördüncü həftəsində sancılar və narahatlıqlar üçün sizə 6 rahatlaşdırıcı tövsiyəmiz var:
Daimi məşq
Hamiləlik dövründə müntəzəm məşq etmək əzələləri gücləndirir və ayaq ağrılarını azaldır. Hamiləliyə uyğun üzgüçülük, gəzinti və digər məşqləri həkiminizdən öyrənib məşq edə bilərsiniz.
Ayaqları yüksəkdə tutmaq
Ayaq ağrılarını aradan qaldırmaq üçün ayaqlarınızı qaldırın. İstirahət edərkən və ya yatarkən ayaqlarınızı yastıqla dəstəkləyərək və ya yatağınızın baş hissəsinə dayayaraq bir qədər yuxarı qaldırmaqla qan axını yaxşılaşdıra bilərsiniz.
Ayaqlarınıza tez-tez istirahət verin
Oturarkən və ya ayaq üstə dayanarkən ayaqlarınızın müntəzəm olaraq dincəlməyi vacibdir. Ayaqlarınızı qaldırmaqla ayaq biləyinizdəki şişkinliyi və ayaq ağrısını azalda bilərsiniz.
Yuxu
Müntəzəm yuxu bədənin dincəlməsinə imkan verir və ayaq ağrısını aradan qaldırmağa kömək edir. Ayaq ağrılarınız mütəmadi davam edərsə və ya ciddi narahatlıq hiss edirsinizsə, mütləq həkiminizlə əlaqə saxlayın.
Sağlam bir hamiləlik keçirmək, hamilə olduğunuz zaman kifayət qədər məlumata sahib olmaq və ya hamiləliyin digər həftələrində sizi nələrin gözlədiyini öyrənmək istəyirsinizsə, digər bloq yazılarımıza da keçid edə bilərsiniz.
Son olaraq bildirmək istəyirik ki, hamilə olduğunuzu öyrəndiyiniz ilk andan artıq həkim tövsiyəsi almağa başlamalısınız. Bu vəziyyətdə dəqiq diaqnoz və düzgün müalicə üçün 055 574 70 74 mobil nömrəsi vasitəsi ilə həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova ilə əlaqə saxlayıb müayinəyə yazıla bilərsiniz.
-
Zehra Abdullayeva
Əla həkimdir
Xanim Rustamli
Muzaffar Garakhanli
Sevar Bayram
-
Super hekimdir 👍👍👍
Nergiz Ragimova
Çox yaxşı həkimdir,bir rəfiqəm pasiyenti olmuşdu, çox məmnun qalıb.
Nuriyye Hesenova
Əla həkimdir👍🏼
Leyla Abdullayeva
Könül Vəliyeva
-
😍
Sevinc Hamidova
Pervane Mehmanova
Saday Zekiyev
Huseyn Bagirov
-
Royal Babayev
Razı qaldım
Gunel Nagiyeva
Ferqane Cavadova
kadir hacimuradov
-
Kanan Hasanli
Orxan Man
Əla həkimdir👍🏻
s_li. seadet
İşinin peşəkarıdır.
leila mammad
-
Nurlan Süleymanlı
Aydin Karimov
Xeyyam Nabiyev
Fatime Haqverdiyeva
-
Meryem Agayeva
Aydın Hacıyev
Lale Ahmadova
Teymur İbrahimzade
-
Absolutely wonderful service. 6/5
Emin Alizada
Aygül Mehdiyeva
Hemid Qocayev
Rufat Rzaev
-
hikmet Azizli
I recently visited Dr. Xanım Adıgözəlova for my annual gynecological check-up and I must say I had an outstanding experience. From the moment I arrived at the clinic, the staff was welcoming, efficient, and made me feel completely at ease. Dr. Xanım Adıgözəlova took the time to listen to my concerns and answer all my questions. Their bedside manner was exceptional - I felt truly cared for and supported throughout the entire appointment. Xanım Adıgözəlova is clearly knowledgeable and experienced in their field, providing me with expert guidance and advice on my health.
Saritel Abbaszade
Aynur Mammadova
Xanım doktor ilə müalicə prosesinin effektini görmək, digər həkimlərlə müqayisədə anlayışlı olması çox müsbətdir 😊
Nərmin Səmidova
-
Əla həkimdir, çox bəyənirəm.
Efsane Ehmedova
amazing person and friendly
Aynur Bedirxanova
Razı qaldım
Zeyver Semedzade
Çox Yaxşı Həkimdir. Cox razı qaldim😊
Rovsana Mamedova
