30 həftəlik hamiləlik körpənizin inkişaf dövründə çox əhəmiyyətli və kritik bir yerə malikdir. Son dərəcə həssas olan bu dövrdə həm körpədə, həm də anada görülə biləcək bir çox fərqliliyə, körpənizin böyüməsinə konkret olaraq şahid ola bilərsiniz. 30-cu həftədə hamilələr körpənin inkişaf prosesini yaxından izləməlidirlər. Körpənizin bədən və orqanlarının çoxu yaxşı inkişaf etdiyindən, nəzərə çarpacaq bir fərqlə böyüdüyündən və doğuş zamanı öz funksiyalarını bərpa etmək istiqamətində yaxşı irəlilədiklərindən, 30 həftəlik hamiləliyin bu dövründə anaların qaçırmaması lazım olan bir çox məsələ var. Hamiləliyin 3-cü trimestri olan 30-cu həftədə körpənizdə və özünüzdə baş verəcək dəyişikliklərlə maraqlanırsınızsa, bu yazını oxumağa davam edə bilərsiniz.
30 Həftəlik Hamiləlikdə Körpənin İnkişafı necə olur?
Hamiləliyin 30-cu həftəsində, yəni hamiləliyin 7-ci ayında körpənin boyu və çəkisi vaxtından əvvəl doğulmuş körpənin ölçülərinə çatmışdır. Postnatal dövrə hazırlaşan körpədə bu həftə beyin inkişafı davam edir və beynin özünəməxsus quruluşu ortaya çıxmağa başlayır. Beyin səthindəki qırışlar və qıvrımlar yaşla birlikdə körpənin idrak funksiyalarının güclənməsi zamanı lazım olan genişlənməyə imkan verir. Bədən istiliyinə nəzarət mexanizmləri inkişaf edir və piy ehtiyatlarının artması ilə körpəni bu həftəyə qədər isti saxlayan nazik, yumşaq tük təbəqəsi (lanuqo) yox olmaq mərhələsinə keçir. Doğum zamanı bu tüklər tamamilə yox olacaq. Bu həftə ilə körpənin yuxu saatları nizamlı bir şəkil almağa başlayır, yuxu və oyanma saatları adətən müəyyən saatlara təsadüf edir. Körpəniz valideynin səslərini ayırd etməyə başlayır, bəzi səsləri bəyənir.
Artıq körpənin dərisi daha hamar olur və qırışlar azalır. Onun ağciyərlərinin inkişafı davam edir və tənəffüs funksiyaları güclənir. Hamiləliyin 30-cu həftəsində körpənin həzm sistemi daha inkişaf etmiş olur. Mədə və bağırsaqlar qidaları həzm etməyə kömək edən fermentlər istehsal etməyə başlayır. Körpə udma refleksini inkişaf etdirir və amniotik mayeni udur.
Körpənin dərisindəki verniks adlanan ağ, yapışqan maddə olur ki, bu da qoruyucu təbəqə rolunu oynayır. Bu təbəqə dərinin qurumasının qarşısını alır və infeksiyalardan qoruyur. Hamiləliyin 30-cu həftəsində verniksin miqdarı azalsa da, bəzi körpələr hələ də doğuş zamanı verniks təbəqəsi ilə örtülmüş halda doğulurlar.
30 Həftəlik Uşağın Uzunluğu və Çəkisi nə qədər olur?
30 həftəlik körpə ana bətnində təxminən 40-43 sm uzunluğunda olarkən çəkisi artaraq 1400 qr.-a çatmışdır. Bu məlumatlar tamamilə orta dəyərlərdir və hər hamiləlikdə körpənin boyu və çəkisi fərqli olur. Bu səbəbdən hamilə qadınlar 30 həftəlik körpələrinin boyu və çəkisini digər körpələrlə müqayisə etməməlidirlər. Ultrasəs görüntülərində körpənin kökəldiyini asanlıqla görmək olar. Əhəmiyyətli olan böyümə və inkişafın davamlılığı, boy və çəkinin müəyyən sərhədlər daxilində artmasıdır.
30 Həftəlik Körpənin Hərəkətləri necə olur?
30 həftəlik körpə indi hərəkətlilik baxımından kifayət qədər inkişaf etmişdir. Ananın asanlıqla hiss edə biləcəyi hərəkətlər adətən gündə iki dəfə olur. Eyni zamanda təpik və yumruq kimi güc tələb edən hərəkətlər aydın hiss edilir. Ananın gecə yuxusunda olan bu cür hərəkətlər onu yuxusundan oyada bilər. Bəzi hallarda körpənin hıçqırıqları da qarın boşluğunda ritmik hərəkətlər şəklində hiss edilir.
30 Həftəlik Hamiləlikdə Anadakı Dəyişikliklər nələrdir?
Hamiləliyin 30-cu həftəsində uşaqlıq göbəkdən təxminən 10 sm yuxarı qalxır. Körpə gündən-günə böyüdükcə, boyu və çəkisi xeyli artdıqca, uşaqlıq sümüyü simfizi ilə uşaqlığın zirvəsi arasındakı məsafə 30 sm-ə çatmışdır. Bu səbəbdən 30-cu həftədə qasıq ağrısı hiss oluna bilər. Uşağın gündən-günə qabırğaların altında böyüməsi ilə ana körpəsi qarnına sığmazmış kimi şişkinlik və sıxılma hiss edə bilər. Belə bir hiss normaldır və körpə böyüdükcə uşaqlıq da genişlənir, amniotik mayenin miqdarı artır. Hamilə qadının sağlam hamiləlik dövründə təxminən 11-14 kq çəki alması gözlənilir. Buna görə, 30-cu həftəyə qədər ana təxminən 8-10 kq çəki qazanmalıdır. Üçüncü trimestrdə bu həftədə sürətlənmiş çəki artımının əksəriyyəti uşaqlığın, körpənin və plasentanın böyüməsi ilə əlaqədardır.
Bu dövrdə hamilə qadında həmçinin fiziki, hormonal, emosional dəyişikliklər, yuxu problemləri, nəfəs almaqda çətinlik kimi dəyişikliklər yaşanır. Bu dəyişikliklərdən xəbərdar olmaq və müvafiq tədbirlər görmək vacibdir. Hamiləlik prosesindən həzz alarkən sağlam həyat tərzinə riayət etmək və mütəmadi olaraq həkim müayinəsindən keçmək də vacib amillərdəndir.
30 Həftəlik Hamiləlikdə Nələrə Diqqət Etməlisiniz?
Oksigenin hüceyrələrə daşınmasında mühüm rolu olan dəmir, hamiləlik dövründə körpənizin immunitet sisteminin güclü olması üçün əhəmiyyətlidir. Həkiminizin icazə verdiyi müddətdə hamiləlikdən əvvəl və sonra müntəzəm olaraq idman edilməlidir.
Hamiləlikdən əvvəl və sonra kalsium istehlakınız ideal səviyyədə olmalıdır. Kalsiumun bədəndə sümük və qığırdaqların inkişafı, dişlərin əmələ gəlməsi, əzələ və sinir sisteminin işləməsi, müntəzəm və davamlı hüceyrə işi, qanın laxtalanması, normal qan təzyiqi kimi mühüm funksiyaları vardır.
Qan şəkəri nəzarət altında saxlanılmalıdır. Bilmək lazımdır ki, diabet hamilə qalmaq üçün maneə deyil. Bununla belə, qan şəkəri dəyərlərini mümkün qədər normal hədlər daxilində saxlamaq körpənin sağlamlığı üçün çox vacibdir.
Vitamin D səviyyəsi norma daxilində olmalıdır. Yodlaşdırılmış duz qəbul edin. Yod tiroid hormonunun strukturunda olur ki, tiroid hormonu da böyümə və inkişaf funksiyalarında rol oynayır.
Bir mənalı olaraq siqaret və alkoqoldan imtina edilməlidir. Spirt və siqaret qəbulu kalsium, fol turşusu, tiamin, zülal kimi qida maddələrinin udulmasına mənfi təsir edir və qida çatışmazlığına səbəb olur.
Həzm olunması çətin olan qızardılmış və ağır yağlı qidalardan uzaq durmaq lazımdır. Çayı yeməkdən 1-2 saat sonra içmək olar, bu şərtlə ki, şəffaf və limonlu olmasın. Hamiləlik zamanı qəbizlik tez-tez olur. Bunun qarşısını almaq üçün müntəzəm pəhriz tətbiq edilməlidir. Təzə tərəvəz və meyvələr, gavalı, quru ərik kimi meyvələrlə qidalanmaq olar.
Ürəkbulanma və qusmanın qarşısını almaq üçün səhər yataqdan qalxan kimi 1-2 duzlu peçenye və ya buna bənzər quru qidalar qəbul edilməli, yemək zamanı su içilməməlidir. Hamiləlik dövründə Omeqa-3 ehtiyacını qarşılamaq üçün həftədə 1-2 gün tərkibində ağır metal olmayan balıqlar istehlak edilməlidir.
Hamiləlik dövründə protein qəbulu vacibdir. Hamiləlik dövründə uşağın sağlam sinir inkişafı üçün B qrupu vitaminlərinə ehtiyacı var. Xüsusilə B12 və B6 körpənin sinir inkişafı üçün çox vacibdir.
Həmçinin qeyd edim ki, orqanizm üçün ən vacib enerji mənbəyi karbohidratlardır. Bunun üçün tam taxıl məhsullarına üstünlük verilməlidir.
Hamiləlik dövründə boş enerji qaynaqları yerinə bəkməz kimi qan əmələ gətirən qidalara üstünlük verilməlidir. Həmçinin hamiləlik dövründə maye vacibdir. Bu səbəbdən su qəbuluna laqeyd yanaşmaq olmaz. Gündə ən az 10-12 stəkan su içmək lazımdır.
30 Həftəlik Hamiləlikdə Qidalanma Necə Olmalıdır?
Bu həftələrdən etibarən körpənizin ana bətnində beyin inkişafı sürətlənəcəyi üçün qidalanmanıza diqqət etməlisiniz. Körpənizin sağlam doğulması üçün sağlam və balanslı qidalanma çox vacibdir. Nə qədər yediyinizdən çox, yediklərinizin qida dəyərini artırmağa diqqət etməlisiniz.
Hamiləliyin 30-cu həftəsində bu prosesdə sizə kömək edəcək qidalanma tövsiyələri;
- Hamiləliyin 30-cu həftəsində vücudunuz daha çox mineral və vitaminlərə ehtiyac duyur. Zülal, kalsium, vitaminlər, sink, dəmir, maqnezium və bütün digər minerallarla zəngin qida rasionunuz körpənizin sağlam inkişafı və sağlamlığınız üçün çox əhəmiyyətlidir.
- Hələ inkişaf edən körpəniz üçün mövsümə uyğun olaraq diqqətlə seçəcəyiniz təzə tərəvəz və meyvələrlə qidalanmalısınız.
- Körpənizin beyin inkişafını dəstəkləmək üçün Omega-3 ilə zəngin məhsullarını qəbul etmək lazımdı. Balıqla yanaşı yumurta, kətan toxumu, qoz kimi qidalar da Omeqa-3 ilə zəngindir.
- Kefir, ayran, süd, qatıq və pendir kimi süd və süd məhsullarını hər gün həm qəlyanaltılarınıza, həm də əsas yeməklərinizə daxil edə bilərsiniz.
- Gündəlik pəhrizinizdə yüksək protein dəyəri olan məhsullara diqqət yetirə bilərsiniz. Gündə ən azı bir dəfə zülal qəbul etməyə diqqət etməlisiniz.
- Pəhrizinizə daha çox tam taxıl məhsulları daxil edə bilərsiniz.
- Əsas enerji ehtiyaclarınızı tam buğdalı çörək, quru lobya, noxud və mərcimək kimi quru paxlalılarla təmin edə bilərsiniz.
- Əsas yeməklərinizlə yanaşı, minerallarla zəngin olduğu üçün qəlyanaltılarınıza qoz, fındıq və badam da daxil edə bilərsiniz.
30 Həftəlik Hamiləlikdə İdman Risklidir?
Hamiləliyin 30-cu həftəsi doğuşun yaxınlaşdığı bir dövrdür. Bu proses zamanı həm fiziki, həm də emosional sağlamlığı dəstəkləmək üçün idman etmək vacibdir. Ancaq unutmayın ki, hər hamiləlik fərqlidir və hər bir hamilə öz həkimi ilə danışmalı və müvafiq məşq planı yaratmalıdır.
Hamiləliyin 30-cu həftəsində az təsirli və təhlükəsiz məşqlər tövsiyə olunur. Bu müddət ərzində sınaya biləcəyiniz bəzi məşqlərə gəzintilər, üzgüçülük, yoqa, kegel məşqləri daxildir.
30 Həftəlik Hamiləlikdə İdman Edərkən nəyə diqqət etmək lazımdır?
Həkiminizlə danışın: Hamiləliyin xüsusiyyətlərindən və sağlamlıq vəziyyətinizdən asılı olaraq həkiminiz xüsusi məşq planı tövsiyə edə və ya müəyyən məhdudiyyətlər qoya bilər. Buna görə hər hansı bir məşq proqramına başlamazdan əvvəl həkiminizlə məsləhətləşmək vacibdir.
Rahat paltar geyinin: Rahat və elastik paltar geyinmək hərəkət azadlığınızı artırır və rahatlıq təmin edir. Dəstəkləyici idman büstqalterindən də istifadə etməyiniz vacibdir.
Bədəninizi dinləyin: Məşq edərkən həddindən artıq yorğunluq, nəfəs darlığı və ya ağrı kimi simptomlarınız varsa, idmanı dayandırın, istirahət edin və bununla bağlı həkiminizə mütləq məlumat verin.
30-cu Həftədə Doğum Risklidirmi?
30-cu həftədə maraq doğuran mövzulardan biri də bu həftədə doğuş olub-olmayacağı, 30 həftəlik körpə doğulsa, sağ qalacaqmı kimi sualların cavablarıdır. Bu həftə vaxtından əvvəl doğuş baş verərsə, orqanlarının inkişafı hələ tamamlanmadığı üçün körpənin bir müddət tibbi yardım altında qalacağı gözlənilir. Ümumi olaraq 30 həftəlik körpə inkişafını nəzərə alsaq deyə bilərik ki, əgər 7 aylıq körpə vaxtından əvvəl doğularsa, düzgün qulluq və həkim nəzarəti ilə inkişafını tamamlaya və sağlam həyata davam edə bilər.
Unutmayın ki, hamiləlik müddətində körpənin sağlamlığını izləmək çox vacibdir. Buna görə də, hamiləliyinizin gedişatı ilə bağlı hansısa suallarınız varsa, müayinə olunmaq istəyirsinizsə, 055 574 70 74 mobil nömrəsi vasitəsi ilə həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova ilə əlaqə saxlayıb müayinəyə yazıla bilərsiniz.
-
Zehra Abdullayeva
Əla həkimdir
Xanim Rustamli
Muzaffar Garakhanli
Sevar Bayram
-
Super hekimdir 👍👍👍
Nergiz Ragimova
Çox yaxşı həkimdir,bir rəfiqəm pasiyenti olmuşdu, çox məmnun qalıb.
Nuriyye Hesenova
Əla həkimdir👍🏼
Leyla Abdullayeva
Könül Vəliyeva
-
😍
Sevinc Hamidova
Pervane Mehmanova
Saday Zekiyev
Huseyn Bagirov
-
Royal Babayev
Razı qaldım
Gunel Nagiyeva
Ferqane Cavadova
kadir hacimuradov
-
Kanan Hasanli
Orxan Man
Əla həkimdir👍🏻
s_li. seadet
İşinin peşəkarıdır.
leila mammad
-
Nurlan Süleymanlı
Aydin Karimov
Xeyyam Nabiyev
Fatime Haqverdiyeva
-
Meryem Agayeva
Aydın Hacıyev
Lale Ahmadova
Teymur İbrahimzade
-
Absolutely wonderful service. 6/5
Emin Alizada
Aygül Mehdiyeva
Hemid Qocayev
Rufat Rzaev
-
hikmet Azizli
I recently visited Dr. Xanım Adıgözəlova for my annual gynecological check-up and I must say I had an outstanding experience. From the moment I arrived at the clinic, the staff was welcoming, efficient, and made me feel completely at ease. Dr. Xanım Adıgözəlova took the time to listen to my concerns and answer all my questions. Their bedside manner was exceptional - I felt truly cared for and supported throughout the entire appointment. Xanım Adıgözəlova is clearly knowledgeable and experienced in their field, providing me with expert guidance and advice on my health.
Saritel Abbaszade
Aynur Mammadova
Xanım doktor ilə müalicə prosesinin effektini görmək, digər həkimlərlə müqayisədə anlayışlı olması çox müsbətdir 😊
Nərmin Səmidova
-
Əla həkimdir, çox bəyənirəm.
Efsane Ehmedova
amazing person and friendly
Aynur Bedirxanova
Razı qaldım
Zeyver Semedzade
Çox Yaxşı Həkimdir. Cox razı qaldim😊
Rovsana Mamedova
