Hamiləlik dövrü, qadınların daima sağlamlıqlarına nəzarət etməli olduğu bir dövrdür. Çünki, hamiləlik özü ilə bir sıra çətinliklər gətirir. Hamiləlik dövründə yaşanan və ən çox görülən narahatlıqlardan biri də ayaq şişməsidir.
Hamiləlik dövründə ayaq və topuqlarda müəyyən dərəcədə şişkinliyin yaranması normal olsa da, ayaqlarda həddindən artıq və ya ani şişkinlik narahatlıq doğura bilər. Bu yazıda biz hamiləlikdə ayaqların şişməsinin səbəblərini, həmçinin bu zaman ümumi simptomu idarə etmək üçün bəzi məsləhətləri araşdıracağıq.
Hamiləlikdə ayaq şişməsinin əsas səbəbləri nələrdir?
Hamiləsiniz və ayaqlarınızda yaranan şişmə sizi narahat edir? Narahat olmayın, bu hala hamiləlik zamanı tez-tez rast gəlinir. Ödəm olaraq da bilinən ayaqların şişməsi bir çox hamilə qadının yaşadığı ümumi bir simptomdur. Bədənin toxumalarında mayelərin yığılması baş verir, bu da ayaqların ağırlaşmasına və şişməsinə səbəb olur.
Bəs, hamiləlikdə ayaq şişməsinin əsas səbəbləri hansılardır? Gəlin daha yaxından nəzər salaq:
Artan qan miqdarı
Hamiləlik dövründə qadının qan miqdarı böyüyən dölün dəstəklənməsi üçün əhəmiyyətli dərəcədə artır. Qan miqdarındakı bu artım ayaqlardakı qan damarlarının genişlənməsinə səbəb olur, bu da ayaqların şişməsinə gətirib çıxarır.
Hormonal Dəyişikliklər
Hamiləlik dövründə bədəndə, xüsusilə ayaqlarda mayenin hərəkətinin dayanmasına səbəb ola biləcək hormonal dəyişikliklər baş verir.
Damarlara təzyiq
Uşaqlıq genişləndikcə qanı ayaqlardan ürəyə daşıyan damarlara təzyiq göstərilir. Bu təzyiq ayaqlarda mayenin yığılmasına və şişməyə səbəb olur.
Zəif qan dövranı
Hamilə qadınlar böyüyən uşaqlığın qan damarlarına təzyiqi səbəbindən zəif qan dövranı ilə qarşılaşa bilər.
Hamiləlik zamanı ayaqların şişməsi hansı dövrlərdə yaranır?
Hamiləlikdə ayaq şişməsi hamiləliyin istənilən mərhələsində baş verə bilər, lakin bunun baş vermə ehtimalı daha yüksək olduğu müəyyən dövrlər var. Hamiləlikdə ayaqların şişməsi dövrlərinə daha yaxından nəzər salaq.
Birinci trimestr
Birinci trimestrdə bədən böyüməkdə olan dölün dəstəklənməsi üçün uyğunlaşdığına görə əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qalır. Hormonal dəyişikliklər və artan qan miqdarı, ayaqlarda və topuqlarda şişməyə səbəb olan mayenin tutulmasına səbəb ola bilər. Bununla belə, ilk trimestrdə ayaqların şişməsi hamiləliyin sonrakı mərhələlərində olduğu qədər geniş yayılmayıb.
İkinci trimestr
İkinci trimestrdə uşaqlıq genişlənir və çanaq bölgəsindəki damarlara təzyiq göstərir. Bu təzyiq ayaqlarda mayenin yığılmasına və buna bağlı olaraq ayaqların şişməsinə səbəb ola bilər. Bununla belə, bir çox qadının bədəni dəyişikliklərə uyğunlaşmağa başladığı üçün ikinci trimestrdə ayaq şişkinliyindən xilas olur.
Üçüncü trimestr
Üçüncü trimestr ayaqların şişməsinin ən çox görüldüyü dövrdür. Körpə böyüdükcə uşaqlıq ayaqlardakı damarlara daha çox təzyiq edir və bu da mayenin yığılmasına səbəb olur. Bundan əlavə, bədən daha çox progesteron ifraz edir ki, bu da qan damarlarının genişlənməsinə və şişməyə səbəb olur.
Doğuşdan sonrakı dövr
Doğuşdan sonra bədən yeni normal vəziyyətə uyğunlaşdıqca əhəmiyyətli dəyişikliklərə məruz qalır. Belə ki, hamiləlik dövründə saxlanılan mayelər sərbəst buraxılır. Bu da ayaqlar və topuqlarda şişməyə səbəb ola bilər. Doğuşdan sonrakı bu şişlik adətən doğuşdan sonrakı ilk həftədə daha aydın görünür və aradan qaldırılması bir neçə həftə çəkir.
Hamiləlikdə ayaq şişkinliyini aradan qaldırmağın yolları
Hamiləlik zamanı ayaq şişməsi normal olsa da, onu izləmək, şiddətli və ya ani olduqda həkiminizə məlumat vermək vacibdir. Hamiləlik dövründə ayaq şişkinliyini idarə etməyə kömək edəcək bəzi məsləhətlər bunlardır:
- Artıq mayeləri çıxarmaq üçün bol su için;
- Uzun müddət ayaq üstə durmaqdan və ya oturmaqdan çəkinin və hərəkət etmək üçün tez-tez fasilələr verin;
- Qan dövranını yaxşılaşdırmaq üçün oturarkən və ya uzanarkən ayaqlarınızı qaldırın;
- Rahat və dəstəkləyici ayaqqabılar geyin;
- Qan dövranını yaxşılaşdırmaq üçün mütəmadi olaraq məşq edin.
Hamilə qadınlarda ayaqların şişməsi üçün risk faktorları nələrdir?
Qeyd etdiyimiz kimi, hamiləlikdə ayaq şişməsi normal olsa da, ayaqların şişmə ehtimalını artıran müəyyən risk faktorları var.
Həddindən artıq çəki artımı
Hamiləlik dövründə həddindən artıq çəki alan qadınlarda ayaqların şişməsi daha çox olur. Bunun səbəbi bədənin əlavə yükü daşımaq üçün daha çox işləməli olmasıdır ki, bu da damarlara təzyiq göstərərək ayaqlarda və topuqlarda mayenin yığılmasına səbəb olur.
Əkiz uşaqlar
Birdən çox körpə daşıyan qadınlarda damarlardakı təzyiqin artması səbəbindən ayaqların şişməsi ehtimalı daha yüksəkdir.
Uzun müddət ayaqda durmaq və ya oturmaq
Uzun müddət ayaq üstə duran və ya oturan hamilə qadınlarda ayaqların şişməsi riski daha yüksəkdir. Çünki uzun müddət hərəkətsizlik ayaqlarda qan yığılmasına səbəb olur.
İsti hava
İsti havada və ya yüksək rütubətdə olan hamilə qadınlarda ayaqların şişməsi riski daha yüksəkdir. İstilik qan damarlarının genişlənməsinə, mayenin tutulmasına və şişməsinə səbəb ola bilər.
Əvvəldən mövcud olan xəstəliklər
Diabet, ürək xəstəliyi və ya böyrək xəstəliyi kimi əvvəldən mövcud tibbi vəziyyəti olan qadınlarda hamiləlik zamanı ayaqların şişməsi riski daha yüksəkdir.
Hamiləlikdə ayağın şişməsi doğuşa necə təsir edir
Hamiləlik zamanı ayaq şişmələri adətən zərərli olmasa da, şiddətli və ya ani şişkinlik doğuşa təsir edə bilər.
Preeklampsi
Preeklampsi, yüksək qan təzyiqi və sidikdə zülal kimi digər simptomlarla birlikdə əllərdə, üzdə və ayaqlarda qəfil şişməyə səbəb ola bilən ciddi bir haldır. Müalicə edilməzsə, həm ana, həm də körpə üçün vaxtından əvvəl doğuş və bir sıra ciddi fəsadlara səbəb ola bilər.
Qeysəriyyə ilə doğuş riskinin artması
Ayaqlarda və ayaqlarda şiddətli şişkinlik də qeysəriyyə ilə doğuş riskini artıra bilər. Bunun səbəbi, ananın vaginal doğuş zamanı körpəni itələməsini daha çətinləşdirə bilər. Bəzi hallarda, ana və körpənin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün qeysəriyyə ilə doğuşa ehtiyac ola bilər.
Qan laxtalanması
Ayaqlarında şiddətli və ya ani şişkinlik yaşayan hamilə qadınlarda da qan laxtalanması riski daha yüksəkdir. Bu laxtalar ağciyərlərə keçə və həyati təhlükə yarada bilər.
Hamiləlik zamanı ayaqların şişməsi üçün həkimə nə vaxt müraciət etməli?
Hamiləlik dövründə ayaqların şişməsi üçün həkimə müraciət etməyin vaxtının gəldiyini göstərən bəzi əlamətlər bunlardır:
Ani və ya şiddətli şişkinlik
Ayaqlarınızda qəfil və ya şiddətli şişlik hiss edirsinizsə, dərhal həkimə müraciət etmək vacibdir. Bu, təcili tibbi müalicə tələb edən ağır hamiləlikdən xəbər verən preeklampsiyanın əlaməti ola bilər.
Bədənin digər bölgələrində şişkinlik
Ayaqlarınızla bərabər bədəninizin digər hissələrində, məsələn, üzünüzdə və ya əlinizdə də şişlik müşahidə edirsinizsə, həkimə müraciət etmək vacibdir. Bu da preeklampsi və ya tibbi yardım tələb edən digər xəstəliklərin əlaməti ola bilər.
Sinə ağrısı və ya nəfəs darlığı
Sinə ağrısı və ya ayaqların şişməsi ilə birlikdə nəfəs darlığı hiss edirsinizsə, bu, qan laxtasının əlaməti ola bilər. Bu halda dərhal həkimə müraciət edin.
Ayaqlarda qızartı və ya istilik
Əgər ayaqlarınızda şişlik ilə yanaşı qızartı və ya istilik hiss edirsinizsə, bu da qan laxtasının əlaməti ola bilər.
Əgər siz yuxarıda qeyd etdiyimiz hər hansı bir əlamətləri özünüzdə müşahidə etmisinizsə, dərhal 055 574 70 74 mobil nömrəsi vasitəsi ilə həkim mama-ginekoloq Xanım Adıgözəlova ilə əlaqə saxlaya bilərsiniz.
-
Zehra Abdullayeva
Əla həkimdir
Xanim Rustamli
Muzaffar Garakhanli
Sevar Bayram
-
Super hekimdir 👍👍👍
Nergiz Ragimova
Çox yaxşı həkimdir,bir rəfiqəm pasiyenti olmuşdu, çox məmnun qalıb.
Nuriyye Hesenova
Əla həkimdir👍🏼
Leyla Abdullayeva
Könül Vəliyeva
-
😍
Sevinc Hamidova
Pervane Mehmanova
Saday Zekiyev
Huseyn Bagirov
-
Royal Babayev
Razı qaldım
Gunel Nagiyeva
Ferqane Cavadova
kadir hacimuradov
-
Kanan Hasanli
Orxan Man
Əla həkimdir👍🏻
s_li. seadet
İşinin peşəkarıdır.
leila mammad
-
Nurlan Süleymanlı
Aydin Karimov
Xeyyam Nabiyev
Fatime Haqverdiyeva
-
Meryem Agayeva
Aydın Hacıyev
Lale Ahmadova
Teymur İbrahimzade
-
Absolutely wonderful service. 6/5
Emin Alizada
Aygül Mehdiyeva
Hemid Qocayev
Rufat Rzaev
-
hikmet Azizli
I recently visited Dr. Xanım Adıgözəlova for my annual gynecological check-up and I must say I had an outstanding experience. From the moment I arrived at the clinic, the staff was welcoming, efficient, and made me feel completely at ease. Dr. Xanım Adıgözəlova took the time to listen to my concerns and answer all my questions. Their bedside manner was exceptional - I felt truly cared for and supported throughout the entire appointment. Xanım Adıgözəlova is clearly knowledgeable and experienced in their field, providing me with expert guidance and advice on my health.
Saritel Abbaszade
Aynur Mammadova
Xanım doktor ilə müalicə prosesinin effektini görmək, digər həkimlərlə müqayisədə anlayışlı olması çox müsbətdir 😊
Nərmin Səmidova
-
Əla həkimdir, çox bəyənirəm.
Efsane Ehmedova
amazing person and friendly
Aynur Bedirxanova
Razı qaldım
Zeyver Semedzade
Çox Yaxşı Həkimdir. Cox razı qaldim😊
Rovsana Mamedova
